ページ1:

Tu 10 4
ความสำคัญของการจับสาระสำคัญ
4. สามารถถ่ายทอดออกเป็นงานเขียนที่ดี
2.เป็นส่วนประกอบต่างๆ ของเรื่องที่อ่านและจับสาระสำคัญได้
3. สารจากการอ่านและฟังได้รวดเร็ว และตรงประเด็น
4.สามารถนำสิ่งที่อ่าน ฝังมาวิเคราะ ตีความ ประเมินค่า
d
และนำไปใช้ในชีวตประจำวัน
ความหมายของสารสำคัญ
การครอบคลุมเนื้อหาส่วนอื่น
สารสำคัญ ความคิดหลัก (main idea แก่นของเนื้อหา
สารสำคัญในรูปประโยค = ประโยคใจความสำคัญ
เห็นชัดที่ต้นย่อหน้า หรือ ท้ายย่องว่าเป็นส่วนใหญ่
ประโยคีใจความสําคัญทางแฝงอยู่ในเนื้อความ
1
คนจน บใจความสำคัญ /อนาคังได้ถูกต้อง ผู้รับสาร
ต้องเข้าใจ ก ประสงค์ โครงสร้างของสาร
ส่วนขยาย ล้อ รายละเอียดที่ช่วยให้สารสำคัญเด่นชัด
ส่วนขยายหก (major supporting details) ทำให้เกิดความ
สมเหตุสมผล ทำให้ใจความชัดเจนขึ้น
-
ส่วนขยายรอง (minor supporting details) ให้เหตุผล แสดงตัวอย่าง
ส่วนขยายทั้ง 2 อย่าง อาจเป็นการยกตัวอย่าง การเปรียบเทียบ
สถิติ ตัวเลข คำกล่าวของบุคคล ฯลฯ

ページ2:

.
.
ลักษณะของสาระสาคัญ
ผู้เขียนมุ่งเน้นมากที่สุด
วิธีจับสาระสำคัญ
1.
ตั้งแต่ชื่อเรื่อง เพราะช่วยให้เห็นจุดสนใจของเรื่อง
2. พิจารณาใจความสำคัญแต่ละย่อหน้า แต่ละย่อหน้ามีใจความเดี่ยว
3.ซึ่งเกตคำสำคัญ คำที่เป็นบ่อยๆ
สรุปประเด็นสำคัญ
-
ใส่ใจกับการพิจารณาข้อกับเรื่องที่อ่าน
- รู้ว่ากำลังอ่านเรื่องอะไร
ยายามจับใจความสำคัญ
ใช้ถ้อยคำที่กระชับและชัดเจนที่สุด
นั่งเรื่องเดิม
อ่านรายละเอียด
หัวเรื่องที่ตั้งใหม่
โจค.สำคัญ + details
ประโยคสำคัญ
การสรุป & เรียบเรียงใจค.สำคัญ
•พิจารณาใจความสำคัญของเรื่องมาเรียบเรียง
ตัดส่วนที่ซ้ำซ้อนออก
เรียบเรียงใจความสำคัญใช้สอดคล้องกัน ใช้คำเชื่อมและคำพื้นฐาน
แต่ลงประโยคให้ส้ม น น
ใช้ภาษาเขียนที่เข้าใจง่าย
• ทบทวน

ページ3:

ตัวอย่าง
แผนภูมิแยกใจความสำคัญ
และรายละเอียด
สาระสําคัญ
(1)
พลความทีเป็นส่วนสนับสนุนหลัก (2)
(2)
(2)
(2)
(3)
พลความที่เป็นส่วมสนับสนุนรอง
ภาพที่ 2 แสดงความสัมพันธ์ระหว่างสาระสำคัญกับส่วนขยายความจากย่อหน้า
“มีเหตุผลหลายประการที่ทำให้ฉันชอบล่างูหางกระดิ่ง”
ตีบใจความสำคัญอยู่ตันย่อน (ส่วนขยาย ทำหน้าที่สนับสนุน)
ตัวอย่างที่ 1
หากต้องการให้งานที่จัดประสบความสำเร็จ ไม่มีเหตุ
เภทภัยใดๆ ชาวมอญนิยมสามถาด โดยถาดที่ 1 คือ การรำ
ถวายเทพดาอารักษ์ ถาดที่ 2 คือ การรำถวายพระภูมิ และถาดที่ 3
คือ การรำถวายเจ้าที่เจ้าทางและดวงวิญญาณบรรพบุรุษ ส่วนอุปกรณ์
ประกอบการ ได้แก่ เหล้า ใช้เพื่อเซ่นภูตผีและสัมภเวสี
ได้ดื่มกิน
จะได้ไม่มาทําลายพิธีมีดดาบ สามารถใช้ฝ่าฟันทุกอย่างได้
จึงใช้ว่า
เพื่อตัดขาดกับผู้ตาย อย่าได้มาวนเวียนห่วงใยทรัพย์สินและลูกหลาน
กระสวยทอผ้า คนมอญมีการนับถือผีบรรพบุรุษ เรียกว่า ต้นผี จึงมีผ้า
ที่ได้รับการถ่ายทอดตามสายตระกูล ซึ่งต้องรักษาดูแล การร่า
กระสวยจึงมีความหมายให้ลูกหลานมีความสามัคคีรักใคร่ดุจดัง ที่มาของภาพ : http://mcfc.in.thforum/topics/532109.Topic: 180509
การทอผ้านทีละเส้นจนเป็นผืน ใบต้นขาไก่ รำเพื่อปัดเสนียดจัญไร
ขออย่าให้บังเกิดในงานนี้และแก่ลูกหลาน ทั้งยังมีความหมายให้
ลูกหลานมีความอุตสาหะอย่าเกียจคร้าน ทำความเจริญให้แก่วงศ์
ตระกูลเปรียบดังต้นขาไก่ ที่มีธรรมชาติงอกงามแตกแขนงออก
เป็นกอกลุ่ม
ดัดแปลงจาก สุดารา สุจฉายา, 2551, น.104.
d
ใจค.สำคัญ: หาก.....สามดาด
d
รายละเอียด : ความหมาย
และอุปกรณ์ของสามถาด
ตายใจความสำคัญอยู่ทัพ ย่อหน้า (ส่วนขยายทำหน้าที่ให้เหตุผล)
ตัวอย่างที่ 1
นมแม่เป็นอาหารของลูกที่ดีที่สุด เนื่องจากในนมแม่มีสาร
อาหารกว่า 200 ชนิด ช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโต สมองได้รับการ
พัฒนาทำให้เด็กสามารถเรียนรู้สิ่งต่างๆ ได้เร็ว นอกจากนี้การโอบ
กอด สบตาและพูดคุยของแม่ขณะให้นมลูกทำให้ลูกรู้สึกผ่อนคลาย มี
ความสุข ช่วยกระตุ้นให้สมองทำงาน มีผลต่อความคิด การเรียนรู้และ
จินตนาการ ซึ่งผลการวิจัยทั่วโลกยืนยันตรงกันว่า เด็กที่กินนมแม่จะมี
ไอคิวสูงกว่าเด็กที่ไม่ได้กินนมแม่
(ดัดแปลงจากแม่หลงผิด ติดกับนมผง หยุดให้นมลูก, หนังสือพิมพ์ M2F
ฉบับวันที่ 13 สิงหาคม พ.ศ.2558, น. 10)
ที่มาของภาพ: http://th.theasianparent.com/
wp-content/uploads/2014/09/abott-resze.jpg
- มีคำว่า เนื่อง จาก

ページ4:

การจับสาระสำคัญจากการ ฟัง
หลักของการจบใจความจากคาร ฝั่ง
1. จดบันทึกขณะ ฟัง
2.ทำความเข้าใจกับหัวข้อ 4 ติดตาม วดป.ของผู้พูด
3.ถามใคร ทำอะไร ที่ไหน เมื่อไหร่ เพราะอะไร อย่างไร
4. วิเคราห์ตาม หาประเด็นหลักของเรื่องในแต่ละตอน
5. แยกข้อเท็จจริง กับความเห็นของผู้พูด
6. จัดลำดับความคิดจากการฟัง
-6
- ทั้งการฟัง และการอ่าน
สิ่งที่ควรคำนึงในการจับโจค.สำคัญ
1.วัตถุประสงค์ของผู้ส่งสาร จนทำให้เราเข้าใจสารมากขึ้น และบ
จับใจความสําคัญได้อย่างถูกต้อง
2.ประเภทของสาร เช่น มูลนิยาย เรื่องสั้น บทละคร ก็จะเป็น
การ บสายสําคัญรวมของ ทั้งเรื่อง
3. วิธีการเขียนของผู้เขียน

ページ5:

ตย. ส่วนขยายท่าหน้าที่แสดง ตัวอย่าง
ตัวอย่างที่ 1
“สุวรรณภูมิ” อันหมายถึง ดินแดนแห่งทองคำ
ปรากฏการเรียกขานในเอกสารโบราณมาช้านาน เช่น
หนังสือมหาวงศ์ (พงศาวดารของลังกา) นิทานชาดกของ
อินเดีย และนิทานเปอร์เซียในอิหร่าน แม้กระทั่งในเอกสาร
โบราณของชาวฮั่นและชาวจีนก็นิยมเรียกดินแดนนี้ว่า “จิน
หลิน” หรือ “กิมหลิน” ซึ่งมีความหมายเดียวกับชื่อสุวรรณภูมิ
(ดัดแปลงจาก วรลักษณ์ ผ่องสุขสวัสดิ์, 2556: น. 43)
ทีมาของภาพ: http://www.oknation.net/blog/narapong-sak/2010/03/10/entry-1entry-1
ที่มาของภาพ : http://www.trironk.net/iggp/p118.jpg
ตัวอย่างที่ 2
ทุ่งกุลาร้องไห้มีลักษณะภูมิประเทศเป็นแอ่งกระทะ
ฤดูฝนน้ำจะพัดพาอินทรียวัตถุจากพื้นที่รอบขอบแอ่งทุ่ง
อากาศร้อนชื้นแต่อบอ้าวในฤดูฝนส่งผลให้ต้นข้าวคายน้ำ
สม่าเสมอ รากต้นข้าวดูดซึมอาหารและน้ำไปสร้างแป้งใน
เมล็ดที่สมบูรณ์ ครั้นเมื่อเข้าสู่ฤดูหนาว ช่วงเก็บเกี่ยวอากาศ
ร้อนชื้นเปลี่ยนเป็นอากาศเย็น ลมแรงฟ้าโปร่งแดดจัด ช่วยให้
แป้งข้าวที่เต็มเมล็ดแล้วจับกันแน่นค่อยๆ คายความชื้น กลายเป็น
ทุ่งข้าวสีเหลืองแห้งหอม ธรรมชาติเฉพาะทางภูมิศาสตร์ของ
ทุ่งกุลาร้องไห้เหล่านี้ทำให้ข้าวหอมทุ่งกุลาร้องไห้หอมหวน
ติดใจผู้บริโภคทั่วโลก
ตัวอย่างที่ 1
ภูเขาหินปูนมีสารบางชนิดในหินละลายได้เมื่อ
ถูกน้ำ ทำให้มีน้ำใต้ดินไหลลอดผ่านโพรงใต้ภูเขา หาก
บางช่วงก็จะโผล่ขึ้นมาที่พื้นดินกลายเป็นลำห้วย แต่
ไม่นานน้ำใต้ดินจะไหลลอดแผ่นหินหายไปอีก ดังนั้น
ลักษณะพื้นดินและภูเขาที่เป็นหินปูนจึงเป็นโพรง
(ดัดแปลงจาก คมฉาน ตะวันฉาย, กรุงเทพ
ธุรกิจ, 30 กรกฎาคม 2554)
ย่อหน้านี้เริ่มจากการให้รายละเอียดเกี่ยวกับ
สภาพของภูเขาหินปูนที่มักมีน้ำใต้ดินลอดผ่านโพรง
ใต้ภูเขา ก่อนนำไปสู่ข้อสรุปซึ่งเป็นสาระสำคัญของ
ย่อหน้าที่ว่า ด้วยคุณสมบัติของสารบางชนิดในหินปูน
ที่ละลายน้ำได้ทำให้ลักษณะพื้นดินและภูเขาที่เป็น
หินปูนเป็นโพรง
(ดัดแปลงจากป่าเพ็ญ ไชยรักษ์, 2557, น. 41.) ที่มาของภาพ: http://i916.photobucket.com/albums/
ad4/thesparkee/Kasetporpeang/DSC_0060-002.jpg
ย่อหน้านี้เริ่มจากการให้รายละเอียดเกี่ยวกับธรรมชาติเฉพาะทางภูมิศาสตร์ของทุ่งกุลาร้องไห้ ก่อนนำไปสู่ข้อ
สรุปที่ว่า ธรรมชาติเฉพาะทางภูมิศาสตร์ของทุ่งกุลาร้องไห้ดังกล่าวมาทำให้ข่าวหอมทุ่งกุลาร้องไห้หอมหวนติดใจผู้
บริโภคทั่วโลก
ตัวอย่างที่ 2
ปัจจุบันหมู่บ้านชาวกะยัน หรือ กะเหรี่ยงคอยาวในจังหวัดแม่ฮ่องสอนมีทั้งหมด 3 แห่ง คือ บ้านห้วยเสือเฒ่า
บ้านใหม่ในสอย และบ้านห้วยปูแกง หรือ เรียก
ทั้งสามหมู่บ้านนี้เข้าไว้ด้วยกันและสร้างจุดเด่น
ไปเช่น การล่องแม่น้ำปายด้วยเรือหางยาว
นักท่องเที่ยวจะได้ชื่นชมธรรมชาติ
โยนตัวไปตามเส้นทางทุรกันดาร
จากปากทางเข้าหมู่บ้าน
หมู่บ้านชาวกะยันได้โดย
อีกชื่อหนึ่งที่คุ้นหูกว่าว่า บ้านน้ำเพียงดิน ธุรกิจท่องเที่ยวยึดโยง
ด้านการท่องเที่ยวของทั้งสามหมู่บ้านให้แตกต่างกัน
เช่าเหมาลำราคาเที่ยวละ 500 บาท ไปยังบ้านห้วยปูแกง
สองฝั่งแม่น้ำก่อนจะขึ้นฝั่งที่หมู่บ้านชาวกะยัน หรือจเลือก
เป็นหลุมเป็นบ่อของบ้านใหม่ในสอยด้วยการเช่ารถ
ส่วนนักท่องเที่ยวที่มีเวลาไม่มากนัก สามารถเข้าถึง
สะดวกด้วยถนนคอนกรีตตลอดเส้นทางของบ้านห้วยเสือเฒ่า
(ดัดแปลงจาก กะยัน....อานุภาพแห่งห่วงสีทอง, 2551, น. 46)
ที่มาของภาพ: http://www.taxichiangmaiguide.com/userfiles/place/karieng2.jpg
d
ตย.อความว่า อ
อยู่ท้ายประโยค
ตย.ใจความสําคัญ
อยู่กลางประโยค

ページ6:

ข
อย. ความสาคัญ อยู่ ห ท้ายบ่อนฟ้า
ตัวอย่าง
0190
คนไทยนั้นถือว่าบ้านเป็นสิ่งสำคัญต่อชีวิตตั้งแต่เกิดไปจน
ตาย เพราะคนไทยโบราณนั้นใช้บ้านเป็นที่เกิด การคลอดลูกจะกระทำ
กันที่บ้านโดยมีหมอพื้นบ้านที่เรียกว่า หมอตำแย เป็นผู้ทำคลอด มิได้
ใช้โรงพยาบาลหรือสถานผดุงครรภ์อย่างในปัจจุบันนี้ และที่สุดของชีวิต
เมื่อมีการตายเกิดขึ้น คนไทยก็จะเก็บศพของผู้ตายที่เป็นสมาชิกของ
บ้านไว้ในบ้านก่อนที่จะทำพิธีเผา เพื่อทำบุญสวด และเป็นการใกล้ชิด
กับผู้ตายเป็นครั้งสุดท้าย ดังนั้นบ้านจึงเป็นสถานที่ที่คนไทยใช้ชีวิตอยู่
เกือบตลอดเวลาตั้งแต่เกิดจนตาย
(ดัดแปลงจากวิบูลย์ ลี้สุวรรณ, 2522)
Lanikod.coM
บ้านไทย
บ้านไทย
ทีมาของภาพ: http://www.luukaod.com/images/
catalog_images/1364309731.jpg
ตย.ย่อ น้าที่ไม่มีสาระสำคัญ ปรากฎชัดเจน
ตัวอย่างที่ 2
หากจะจัดอันดับปราสาทหินในเขตแดนไทยที่สวยที่สุดและตั้งอยู่
ณ ชัยภูมิอันสง่างามที่สุด คงจะเป็นปราสาทใดไปไม่ได้ นอกเสียจาก
ปราสาทพนมรุ้ง อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดบุรีรัมย์ เพราะปราสาท
หลังนี้สร้างบนปากปล่องภูเขาไฟที่ดับสนิทเมื่อหลายพันปีก่อน จึง
ห่างไกลจากชุมชนเมือง อีกทั้งยังจงใจคัดสรรหินทรายสีชมพูมาสร้าง
และยังมีหลักฐานว่าสลักเสลาลวดลายวิจิตรบรรจงด้วยฝีมือช่างหลวงจาก
ราชสำนัก ทั้งนี้เพราะผู้สร้างเป็นหน่อเนื้อเชื้อกษัตริย์เขมรยุครุ่งเรือง
ราว 900 ปีก่อน
(ดัดแปลงจากธีรภาพ โลหิตกุล, 2556, น.138.)
ที่มาของภาพ : http://pantip.com/topic/32842595
สาระสำคัญ: ปราสาทพนมรุ้งเป็นปราสาทหินในเขตแดนไทยที่สวยที่สุดและตั้งอยู่ ณ ชัยภูมิอันสง่างามที่สุด