1. การพึ่งตนเอง เพื่อการแก้ไขปัญหาความยากจนของราษฎร
2. เป็นการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ที่ราษฎรกำลังประสบอยู่ในขณะนั้น ซึ่งเป็นการแก้ไขอย่างรีบด่วน
3.มี6หลักการ อาทิ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า,การพัฒนาต้องเป็นไปตามขั้นตอน,การพึ่งตนเอง,การส่งเสริมความรู้ และเทคนิควิชาการสมัยใหม่ที่เหมาะสม,การอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ,การส่งเสริมและปรับปรุงคุณภาพสิ่งแวดล้อม
4. สามารถจัดแบ่งออกเป็นประเภทของการโครงการได้ ๘ ประเภท คือ
๑. โครงการพัฒนาด้านแหล่งน้ำ
๒. โครงการพัฒนาด้านการเกษตร
๓. โครงการพัฒนาด้านสิ่งแวดล้อม
๔. โครงการพัฒนาด้านส่งเสริมอาชีพ
๕. โครงการพัฒนาด้านสาธารณสุข
๖. โครงการพัฒนาด้านคมนาคม/สื่อสาร
๗. สวัสดิการสังคม/การศึกษา
๘. โครงการพัฒนาแบบบูรณาการ/อื่นๆ
5. หมายถึง โครงการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงวางแผนพัฒนา และทรงเสนอแนะให้รัฐบาลหรือหน่วยงานราชการพิจารณาความเป็นไปได้ และร่วมดำเนินการ เพื่อพัฒนาชีวิตและความเป็นอยู่ของประชาชน
6. จุดเริ่มต้นของแนวพระราชดำริเรื่อง "ดิน" เกิดมาจากที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงทอดพระเนตรเห็นความเดือดร้อนของประชาชนที่ไม่มีที่ดินทำกินทางการเกษตร ดังมีพระราชดำรัสไว้ ณ สำนักงาน กปร. ในปี พ.ศ. 2531 ว่า
"มีความเดือดร้อนอย่างยิ่งว่าประชาชนในเมืองไทยจะไร้ที่ดิน และถ้าไร้ที่ดินแล้วก็จะทำงานเป็นทาสเขา ซึ่งเราไม่ปรารถนาที่จะให้ประชาชนเป็นทาสคนอื่น แต่ถ้าเราสามารถที่จะขจัดปัญหานี้ โดยเอาที่ดินจำแนกจัดสรรอย่างยุติธรรม อย่างมีการจัดตั้งจะเรียกว่านิคม หรือจะเรียกว่าหมู่หรือกลุ่ม หรือสหกรณ์ก็ตาม ก็จะทำให้คนที่มีชีวิตแร้นแค้นสามารถที่จะพัฒนาตัวเองขึ้นมาได้"
จากจุดเริ่มต้นของพระเมตตา ที่จะเห็นประชาชนมีที่ดินทำกิน มีผลผลิตเป็นอาหารเพียงพอต่อการดำรงชีพ ก่อให้เกิดโครงการพระราชดำริต่างๆ เพื่อแก้ไขปัญหาในมิติ "ดิน"
