ページ1:

ระบบนิเวศ
ป่าไม้
Forest ecosystem
By Group 3 M.3/13

ページ2:

ระบบนิเวศป่าไม้ (forest ecosystem)
ระบบนิเวศป่าไม้เป็นศูนย์รวมความหลากหลายทางชีวภาพที่สำคัญที่สุดในโลก และเป็น
ปัจจัยหลักที่เกื้อกูลการดำรงชีวิตของประชาชนจำนวนมาก โดยเฉพาะชนพื้นเมืองและชุมชน
ท้องถิ่นที่อาศัยอยู่ในบริเวณป่า ทั้งยังช่วยควบคุมสภาพอากาศให้เหมาะสม เนื่องจากเป็นแหล่ง
ดูดซับและกักเก็บคาร์บอน

ページ3:

ระบบนิเวศป่าไม้ (forest ecosystem)
หมายถึง แหล่งรวมของสิ่งมีชีวิตทั้งพืชและสัตว์ป่าที่มาอาศัยอยู่ร่วมกันและก่อให้เกิดความสัมพันธ์
ต่อสิ่งมีชีวิตด้วยกันเองในหลายรูปแบบ มีการส่งผ่านพลังงาน ระหว่างระบบหรือภายในระบบ
กล่าวได้ว่า พื้นที่คุ้มครอง (protected areas) นั้นจัดเป็นระบบนิเวศป่าไม้ระบบหนึ่ง

ページ4:

การจำแนกระบบนิเวศป่าไม้
ระบบนิเวศย่อยป่าผลัดใบ
(deciduous forest ecosystem)
ประกอบด้วยชนิดป่าที่สำคัญ 4 ชนิด คือ ป่า
ผสมผลัดใบ ป่าเต็งรัง ป่าทุ่ง และทุ่งหญ้า
ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
(evergreen forest ecosystem)
ประกอบด้วยป่าบกที่สำคัญ 5 ชนิด คือ ป่าดิบชื้น
ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา ป่าสนเขา และ ป่าชายหาด

ページ5:

ระบบนิเวศย่อยป่าผลัดใบ
ป่าผสมผลัดใบ (mixed deciduous forest)
หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ป่าเบญจพรรณ ลักษณะที่ใช้จำแนกขั้นต้น
คือ การที่ต้นไม้เกือบทั้งหมดมีการผลัดใบในช่วงฤดูแล้งเรือนยอดป่า
คงเหลือแต่กิ่งก้านคล้ายไม้ตายแห้งหมดทั้งป่า
แบ่งย่อยได้เป็น
.
.
• ป่าผสมผลัดใบในระดับสูงขึ้น
• ป่าผสมผลัดใบในระดับสูงแล้ง
ป่าผสมผลัดใบในระดับต่ำ

ページ6:

ระบบนิเวศย่อยป่าผลัดใบ
ป่าเต็งรัง (deciduous dipterocarpforest)
การผลัดใบของไม้ส่วนใหญ่ในทุกระดับชั้นเรือนยอด เช่นเดียวกับ
ป่าผสมผลัดใบ
ในสังคมพืชมีความแตกต่างจากป่าในกลุ่มป่าผลัดใบ
ในสังคมอื่น ๆ อย่างเด่นชัด
ๆ
เช่น ไม้ในวงศ์ยาง (Dipterocarpaceae) ที่ผลัดใบ
เช่น เต็ง รัง เหียง พลวง ยางกราด และพะยอม

ページ7:

ทุ่งหญ้า
ระบบนิเวศย่อยป่าผลัดใบ
มีลักษณะเป็นที่ราบ สิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่เป็นต้นหญ้า มีอัตราการ
ระเหยของน้ำสูง จึงทำให้สามารถพบสภาวะแห้งแล้งได้ในบางช่วงเวลา
สามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิด
• ทุ่งหญ้าเขตอบอุ่น จะมีรากที่หยั่งลึกมากทุ่งหญ้าเขตอบอุ่นที่สำคัญ
ได้แก่ ทุ่งหญ้าสเตปส์ ทุ่งหญ้าแพรี่ สัตว์ที่พบได้แก่ วัวไบซัน แอนทีโลป
ม้าลาย กระรอก เป็นต้น

ページ8:

ระบบนิเวศย่อยป่าผลัดใบ
•ทุ่งหญ้าเขตร้อน
เป็นเขตที่พบพืชตระกูลหญ้าปกคลุมดิน มีสภาพภูมิอากาศแบบ
ฤดูแล้งยาวนาน ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยรายปีค่อนข้างต่ำพื้นดินส่วนใหญ่
ขาดความอุดมสมบูรณ์หรือมีความเค็มสูง พื้นที่ที่มีระบบนิเวศแบบนี้
ได้แก่ ทุ่งหญ้าสะวันนา (Savanna)

ページ9:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
•ป่าสนเขาหรือป่าสน (Coniferous Forest หรือ Pine Forest)
มักปรากฏอยู่ตามภูเขาสูงเป็นส่วนใหญ่ซึ่งเป็นพื้นที่ซึ่งมี
ความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 700 เมตรขึ้นไป โดยทั่วไปมัก
จะขึ้นอยู่ในที่ซึ่งดินไม่ค่อยมีความอุดมสมบูรณ์มากนัก
มีความเป็นกรดสูง มีสภาพภูมิอากาศที่มีอุณหภูมิค่อนข้างต่ำา

ページ10:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
•ป่าดิบเขา (montane or hill evergreen forest)
เป็นป่าที่ประกอบด้วยไม้ที่สูงใหญ่มีเรือนยอดชั้นบนสูงถึง
ๆ
30 เมตร มีไม้หนาแน่นและเด่นด้วยไม้ก่อชนิดต่าง ๆ ผสมกับไม้
ในสกุลอื่น ๆ ที่อาจพบได้ในป่าดงดิบแล้งบางแห่งในที่สูง ตามต้นไม้
มีพืชเกาะติดน้อย พื้นป่ามีซากทับถมที่ไม่หนา พบในระดับความสูง
ประมาณ 1,200เมตร ถึง 1,800 เมตร

ページ11:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
• ป่าดิบชื้น (tropical rain forest)
เป็นป่าฝนในเขตร้อน มีฝนตกชุกและมี
ความชุ่มชื้นในดินตลอดทั้งปี
มีลักษณะเป็นป่ารกทึบส่วนใหญ่เป็นไม้
วงศ์ยาง-ตะเคียนมีลำต้นสูงใหญ่ตั้งแต่ 30-50 เมตร ก็ตามลำต้นไม้
และกิ่งไม้มักมีพืชอิงอาศัย พวกเฟิร์น พวกมอส สัตว์ในป่าดงดิบชื้น
เช่น สมเสร็จ แรด กระจง

ページ12:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
ป่าดิบแล้ง (dry evergreen forest)
เป็นป่าที่อยู่ในพื้นที่ค่อนข้างราบมีความชุ่มชื้นน้อย ป่าดิบแล้งจะอยู่
ในระดับความสูงปานกลางสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 300-600 เมตร
ไม้ที่สำคัญได้แก่ มะคาโยง ยางนาพะยอม ตะเคียนแดง กระเบากลัก

ページ13:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
• ป่าชายเลน (mangroves)
หรือป่าโกงกาง คือระบบนิเวศที่ประกอบไปด้วยพันธุ์พืชพันธุ์สัตว์หลายชนิดเช่น
ดำรงชีวิตร่วมกันในสภาพแวดล้อมที่เป็น ดินเลน น้ำกร่อย ป่าชายเลนจะอยู่ทั่วไปตาม
บริเวณชายฝั่งทะเล ปากแม่น้ำ ทะเลสาบ อ่าว และรอบเกาะแก่งต่างๆ ซึ่งเป็นบริเวณ
เขตน้ำขึ้นน้ำลงต่ำสุด ป่าชายเลนมีอยู่เฉพาะในเขตร้อน พรรณไม้ที่ขึ้นอยู่ในป่าชายเลน
มีมากมายหลายชนิด เช่น ต้นโกงกาง ต้นแสน ต้นลำพู

ページ14:

ระบบนิเวศย่อยป่าไม่ผลัดใบ
ป่าชายเลน (mangroves)
ประชากรสัตว์ในป่าชายเลน ประกอบด้วย 2 กลุ่มใหญ่
1.เป็นสัตว์ทะเลหน้าดิน
เช่น พวกโปรโตซัว หอย แมลง และพวกครัสเตเซียน
2. มี 4 กลุ่มย่อย
1)กลุ่มที่อยู่อย่างถาวร เช่น ปูก้ามดาบ, ปูแสม, ปลาตีน
2)กลุ่มที่เข้ามาบางช่วงเวลา เพื่ออาหาร,ผสมพันธุ์ หรือวางไข่
เช่น กุ้งทะเล ปูทะเล แมงดาทะเล
3)กลุ่มที่เข้ามาบางฤดูกาล
4)กลุ่มผู้ล่า

ページ15:

การที่มนุษย์ตัดไม้ทำลายป่า การแบ่งป่าเป็นผืนเล็กผืนน้อย
และทําให้ป่าเสื่อมสภาพลง ส่งผลให้เกิดการสูญเสียความหลากหลาย
ทางชีวภาพของป่าไม้ทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในป่าเขตร้อน
ที่มีความหลากหลายทางชีวภาพสูงสุด